Op zaterdag 31 oktober 2015 ging de theatervoorstelling Smekelingen in première in de Toneelschuur in Haarlem. Smekelingen was een productie van Stichting Toneelschuur Producties. De regie was in handen van Olivier Diepenhorst. Voor deze productie werd gebruik gemaakt van de Nederlandse vertaling die Herman Altena in 2006 maakte voor de co-productie van De Veenfabriek Leiden en Theseum Ensemble Athene.
Smekelingen is een tragedie van Euripides, geschreven rond 420 v. Chr.. Het stuk is in Nederland zelden gespeeld. De regie van Olivier Diepenhorst werd genomineerd voor de BNG Bank Nieuwe Theatermakersprijs 2016.
· De voorstelling: visie van de makers
Bevrijd mijn kinderen uit de handen van de wetteloze Thebanen
die de ledematen van omgekomen lijken laten liggen
in de dood die de leden verslapt,
als voedsel voor de beesten uit de bergen.
Smekende vrouwen in Smekelingen
Hoe om te gaan met oorlogen waar we niet om gevraagd hebben, maar waarin we wel betrokken raken? Zijn wij moreel verplicht in actie te komen tegen het onrecht? En pakken maatregelen tegen politieke systemen niet juist averechts uit? Ook Theseus, leider van Athene, ziet zich in de klassieke tekst van Euripides geconfronteerd met een oorlog die niet van hem is, maar waar hij zich tegen wil en dank mee moet bemoeien.
Olivier Diepenhorst over Smekelingen: “Geschreven rond 420 v. Chr, ten tijde van de Peloponnesische Oorlogen, leest Smekelingen vandaag de dag als een haarscherpe analyse van hoe onze westerse democratie, door een steeds onoverzichtelijker wordende internationale politieke situatie, onder druk komt te staan.”
In Smekelingen ziet Theseus, de leider van het democratische Athene, zich geconfronteerd met de gevolgen van een oorlog die niet van hem is. Een groep moeders uit Argos smeekt Athene hen te helpen. De lijken van hun gesneuvelde zonen moeten, na een oorlog tussen Argos en Thebe, voor de poorten van Thebe worden weggehaald om hen een waardige begrafenis te geven.
Theseus, die op geen enkele manier betrokken is bij deze oorlog, moet zich er – tegen wil en dank – door de komst van de smekende vrouwen toch mee bemoeien. Uit humanitaire overwegingen besluiten de inwoners van Athene ten strijde te trekken tegen Thebe. Maar een humanitaire oorlog is ook een oorlog en om de doden te begraven, zullen nog meer doden vallen.
Een uitgebreider » interview met Olivier Diepenhorst is te vinden op de website van Theater Kikker in Utrecht.
· Nominatie voor BNG Theatermakersprijs 2016
Olivier Diepenhorst werd voor zijn regie van Smekelingen genomineerd voor de BNG Bank Nieuwe Theatermakersprijs 2016.
Smekelingen
tekst Euripides
regie Olivier Diepenhorst
vertaling Herman Altena
dramaturgie Thomas Lamers
Uitvoerenden
Aithra Kirsten Mulder/Ellen Parren
Adrastos Martijn Nieuwerf
Theseus Justus van Dillen
Thebaanse bode Matthijs IJgosse
Tweede bode Matthijs IJgosse
Koor Jade Olieberg
Vormgeving
decor Marc Warning
licht Yuri Schreuders
kostuums Esmée Thomassen
productie, techniek en publiciteit Toneelschuur Producties
De pers over Smekelingen
Theaterkrant ****
“In het waardig begraven of een lijk wetteloos overlaten aan de roofvogels schuilt een enorme tragedie. Hoe ontwrichtend dit dilemma is, laat Smekelingen duister en ook met gedurfde theatrale middelen zien.”
01/11/2015 · Kester Freriks
Trouw ****
“Met een groep acteurs die de moeilijke teksten glashelder spelen en een paar vernuftige theatrale ingrepen laat Diepenhorst vooral prachtig zien dat het verdriet over de dood van een kind, een echtgenoot of een vader tijdloos is. En dat we nog steeds niet hebben geleerd dat peilloze leed te voorkomen.”
02/11/2015 · Robbert van Heuven
Haarlems Dagblad ****
“Het is altijd wonderbaarlijk om een tekst te horen die bijna 2500 jaar geleden geschreven is en die nog zo knisperfris klinkt en zo huiveringwekkend dichtbij voelt.”
02/11/2015 · Margriet Prins
Het Parool ****
“Euripides schreef hiermee een […] bijzonder politiek georiënteerd stuk […] : ook onze leiders, van Tweede Kamerleden tot burgemeersters, zullen zich in de dilemma’s van Theseus herkennen.”
03/11/2015 · Sander Janssens
de Volkskrant ***
“Deze politieke tragedie is geen voor de hand liggende keuze: anderhalf uur politieke discussies in een gedragen vertaling van Herman Altena. […] Diepenhorst is een man die binnen de lijntjes kleurt. Op zich knap, maar sprankelen van originaliteit wil het niet echt.”
06/11/2015 · Vincent Kouters